strona 2 / 6

• Zbiór interpretacji przepisów dotyczących rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
  9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko z lat 2010 - 2014 - Przedsięwzięcia infrastrukturalne.
• Zbiór interpretacji przepisów dotyczących rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
  9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko z lat 2010 - 2014 w zakresie gospodarki odpadami i ściekami, rolnictwa, leśnictwa i akwakultury, turystyki i wypoczynku i innych przedsięwzięć oraz kwalifikacji zmian przedsięwzięć.
• Zbiór interpretacji przepisów dotyczących rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
  9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko z lat 2010 - 2014 w zakresie przemysłu energetycznego, przemysłu wydobywczego, produkcji i przetwarzania metali, przemysłu mineralnego, przemysłu chemicznego, przemysłu spożywczego, przemysłu tekstylnego, skórzanego, drzewnego i papierniczego oraz przemysłu gumowego^[1].

Już sama liczba publikacji wskazuje, że mimo iż sprawa prawidłowego zakwalifikowania wydaje się prosta, prostą nie jest. Komplikuje się jeszcze bardziej, kiedy zamierzeniem inwestora jest zmiana istniejącej lub będącej w trakcie realizacji inwestycji, polegająca na jej rozbudowie, przebudowie czy montażu.

W rozporządzeniu w sprawie kwalifikacji, oprócz listy przedsięwzięć, które są mogącymi znacząco oddziaływać na środowisko, określono przypadki (§2 ust.2 i §3 ust.2), w których zmiany dokonywane w obiektach funkcjonujących lub realizowanych są kwalifikowane jako przedsięwzięcia i tym samym wymagające DŚU oraz wskazano, do której z grup je zaliczyć.

Powstające wątpliwości związane z koniecznością uzyskania DŚU nie mogą doprowadzić do sytuacji, w której na dalszym etapie procesu inwestycyjnego okaże się, że decyzja środowiskowa była potrzebna, a inwestor jej nie ma. Pierwszą więc i bardzo ważną kwestią jest ustalenie potrzeby (bądź jej braku) uzyskania decyzji środowiskowej.

---

1. https://www.gdos.gov.pl/publikacje ꜛ

strona 3 / 6

Dwie grupy przedsięwzięć, dwie ścieżki postępowania

Do sprawy kwalifikacji planowanego przedsięwzięcia należy podejść ze szczególną starannością i wnikliwością. Tym bardziej, że ustalenia wymaga nie tylko sprawa przynależności przedsięwzięcia do wymagających uzyskania decyzji środowiskowej, ale jeszcze dokładnego określenia, czy będzie to przedsięwzięcie z tzw. pierwszej czy drugiej grupy, czyli mogące zawsze lub potencjalnie oddziaływać na środowisko. Pamiętać trzeba, że prawidłowa kwalifikacja na etapie składania wniosku o wydanie DŚU jest obowiązkiem inwestora.

Dla przykładu, w przypadku linii elektroenergetycznych, w punkcie 6 paragrafu drugiego ust.1 Rozporządzenia w sprawie kwalifikacji, do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, zaliczają się napowietrzne linie elektroenergetyczne, o napięciu znamionowym nie mniejszym niż 220 kV, o długości nie mniejszej niż 15 km. Oznacza to, że dla takich obiektów przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ) jest obligatoryjne, wymagane będzie sporządzenie raportu o oddziaływaniu na środowisko ), udostępnienie całej dokumentacji każdemu zainteresowanemu w ramach tzw. udziału społeczeństwa oraz uzyskanie wymaganych ustawą OOŚ uzgodnień. Do wniosku o wydanie DŚU należy załączyć ROŚ lub Kartę Informacyjną Przedsięwzięcia (KIP) z zapytaniem o zakres raportu.

Paragraf 3 interesującego nas rozporządzenia wymienia rodzaje przedsięwzięć, które nie zawsze będą wymagać przeprowadzenia OOŚ. Zadecyduje o tym organ właściwy do wydania decyzji środowiskowej, biorąc pod uwagę treść KIP, rodzaj, skalę i lokalizację przedsięwzięcia oraz stanowiska innych organów wymaganych przez zapisy Ustawy OOŚ.

Organami tymi są:

• regionalny dyrektor ochrony środowiska, o ile nie jest właściwy do wydania decyzji,
• inspektor sanitarny (państwowy lub wojewódzki lub powiatowy),
• organ właściwy do wydania pozwolenia zintegrowanego, w przypadku inwestycji wymagającej takiego pozwolenia,
• organ właściwy do wydania oceny wodnoprawnej (PGW WP),
• w przypadku, gdy przedsięwzięcie jest realizowane na obszarze morskim - dyrektor urzędu morskiego.

Obowiązek przeprowadzenia OOŚ wpływa w znacznym stopniu na koszty przygotowania dokumentacji i czas trwania samej procedury.

strona 4 / 6

Raport o oddziaływaniu na środowisko czy Karta Informacyjna Przedsięwzięcia?

Z nałożeniem obowiązku przeprowadzenia OOŚ wiąże się konieczność przygotowania zwykle obszernego dokumentu jakim jest „Raport o oddziaływaniu na środowisko” oraz przeprowadzenie trwającego minimum 30 dni udziału społeczeństwa, jak i uzyskania większej ilości stanowisk innych organów. W przypadku braku konieczności OOŚ, wystarczy KIP, której zakres wymaganych informacji jest dużo mniejszy. Określa go Art. 62 a. Ustawy OOŚ. W praktyce często dla mniej skomplikowanych przedsięwzięć, aby uniknąć OOŚ, opracowuje się KIP o wykraczającym poza wymogi Ustawy OOŚ zakresie, czasem nawet przypominającym ten dla ROŚ. Ilość i szczegółowość zawartych w nim informacji może okazać się wystarczająca dla stwierdzenia braku konieczności przeprowadzania OOŚ. Kwestią dyskusyjną jest, czy jest to w pełni zgodne z obowiązującymi przepisami prawnymi, odróżniającymi te dwa dokumenty i czy takie było zamierzenie prawodawcy. Wydaje się, że nie, ale stało się to już powszechną praktyką mającą swoje uzasadnienie w tym, że dla wielu mniejszych zamierzeń nie budzących przy tym sprzeciwów społecznych wystarczy czasem wykonanie dokładnych analiz jednego rodzaju oddziaływań, aby stwierdzić z wystarczającą pewnością brak zagrożenia dla środowiska ze strony przedsięwzięcia. Jednocześnie założeniem, które trzeba spełnić jest zastosowanie środków minimalizujących negatywne oddziaływania, nałożonych warunkami DŚU. Mając na względzie duże obciążenie pracą organów wydających decyzje środowiskowe, często dobrze opracowana KIP wystarczy nawet dla większych inwestycji, o ile na jej podstawie można dokonać rzetelnej, właściwej oceny i nie pojawią się sprzeciwy ze strony społeczeństwa.

Przedsięwzięcia zaliczające się do pierwszej grupy zawsze wymagają sporządzenia ROŚ, którego zawartość określa art. 66 Ustawy OOŚ. Sama ustawa dopuszcza złożenie najpierw KIP-u z zapytaniem o zakres raportu. Nie daje natomiast organowi zbyt wielu możliwości odstąpienia od wymagań, co do zawartości raportu. Zwykle w przypadku zapytania o zakres raportu organy wskazują, które tematy ze względu na usytuowanie, charakter i skalę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, wymagają bardziej szczegółowego opracowania. Daje to wiedzę na temat tego, na co szczególnie zwróci uwagę organ, oceniając raport i co należy koniecznie brać pod uwagę podczas jego opracowywania. Chcąc skorzystać z tej ścieżki, podmiot planujący podjęcie realizacji przedsięwzięcia, wraz z wnioskiem o wydanie DŚU występuje o ustalenie zakresu dołączając KIP.

strona 5 / 6

Ceny

Wykonanie KIP czy raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko wymaga najczęściej udziału specjalistów z różnych dziedzin. Pomimo tego, że Ustawa OOŚ określa zawartość obu tych dokumentów, ich objętość może się znacznie różnić. Dla niewielkiej inwestycji kilkustronicowa KIP może okazać się wystarczająca, a dla dużych inwestycji ROŚ może składać się z kilku opasłych tomów i wielkoformatowych załączników. Nietrudno się więc domyślić, że rozpiętość cenowa za wykonanie tych opracowań jest również bardzo duża.

Do czynników mających największy wpływ na cenę należą:

• skala przedsięwzięcia,
• ilość i rodzaj oddziaływań,
• potrzeba wykonania całorocznej inwentaryzacji przyrodniczej bądź jej brak,
• analizy specjalistyczne wymagające użycia stosownego oprogramowania, (np. hałas, zanieczyszczenia powietrza),
• poziom wykwalifikowania i doświadczenie osób składających się na zespół opracowujący dokumenty.

Na rynku istnieje wiele firm oferujących swoje usługi w tym zakresie, a ich oferty cenowe, nawet dla podobnej inwestycji, bardzo się różnią. Jednocześnie ze względu na złożoność tematu, nie znajdziemy na ich stronach internetowych konkretnych cen. Zlecenia takie podlegają indywidualnym wycenom, z uwzględnieniem ww. czynników. Przy czym obowiązuje tu zasada, że drogo nie zawsze znaczy dobrze, a tanio - źle.

Terminy

Termin jaki należy przewidzieć na wykonanie KIP czy ROŚ zależy od podobnych czynników jak cena wykonania takiej dokumentacji. Sporządzenie KIP z reguły zajmuje około miesiąca. Na sporządzenie ROŚ trzeba zarezerwować kilka miesięcy do roku. Jeśli inwestycja jest planowana na obszarach cennych przyrodniczo - najprawdopodobniej będzie potrzebna roczna inwentaryzacja przyrodnicza lub obejmująca przynajmniej sezon wegetacyjny, czyli od wiosny do jesieni.

Wpływ na termin wykonania dokumentacji ma też stan zaawansowania koncepcji samej inwestycji i posiadana ilość przemyślanych rozwiązań.